Horstgenootschap
De groep Herita-vrijwilligers die zich engageren onder de naam ‘Het Horstgenootschap’ werd in 2018 opgericht naar aanleiding van de sluiting en stopzetting van de publiekswerking van het kasteel in 2017. In 2019 professionaliseerde de werking van Het Horstgenootschap onder impuls van Herita aanzienlijk. Er werden meer rondleidingen georganiseerd, o.a. door het aanhalen van de banden met lokale organisaties.
Het Horstgenootschap telt momenteel 12 actieve vrijwilligers. “Sommigen zetten zich al meer dan 30 jaar in voor het kasteel. Zonder de inzet en steun van de vrijwilligerswerking redt ons erfgoed het niet.”, zegt Allessia Claes, Vlaams parlementslid voor N-VA. Het aantal vrijwilligers bleef de laatste jaren constant en recent werd de vacature ‘technische vrijwilliger’ verspreid. In de toekomst zet Herita verder in op het verbreden en verjongen van deze hechte vrijwilligersgroep. Volgens A. Claes kan het genootschap gelden als een exemplarische vrijwilligersvereniging in het onroerenderfgoedlandschap. “Door hun engagement houden zij de site, ook tijdens de restauratiewerken en sluiting, levendig.”
Maximaal aantal bezoekers tijdens Covid
Covidjaar 2020 was in bezoekersaantallen een succesjaar voor Herita en Het Horstgenootschap. Tijdens Openmonumentendag werd er extra ingezet op een ‘Covid-proof’ buitenactiviteit voor families en mocht men meer 200 bezoekers verwelkomen.
In 2021 was er een werking rond Erfgoeddag in het voorjaar. Daarnaast was er de mogelijkheid tot een begeleid bezoek tijdens Openmonumentendag in een beperkt aantal ruimtes (5) van het Kasteel. “Dat was uitzonderlijk en voor het eerst sinds de sluiting in 2017 werd dit opengesteld voor het publiek. De rondleiding met focus op de resultaten van de vooronderzoeken werd met veel enthousiasme onthaal door 185 ingeschreven bezoekers.”, verduidelijkt Allessia Claes. Gezien het grote succes van Openmonumentendag werden ook op de Archeologiedagen twee ruimtes en de binnenkoer opengesteld voor circa 400 bezoekers.
“Naar de toekomst toe ziet Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) nog mogelijkheden om de publiekswerking rond de site te versterken door middel van werfbezoeken en een regelmatige openstelling van de bouwwerf tijdens de grote restauratiewerken die in 2022 starten.”, deelt het Vlaams parlementslid mee. Volgens Algemeen Directeur van Herita Matthias Francken werd dit door verschillende partijen aangehaald. “Het is zeker de ambitie om rond de restauratiewerken een kwaliteitsvolle publiekswerking op te bouwen.”, vult Francken aan.
Succesvolle fondsenwerving
De afname van de torenspits in oktober 2020 was de symbolische start van de restauratiewerken en was tevens de start van de fondsenwervingscampagne “vrienden van het kasteel van Horst”. De fondsenwerving heeft sinds de start het grootste succes. In 2021 werd er voornamelijk ingezet op informeren en sensibiliseren over de noodzaak van de restauratie en fondsenwerving. Momenteel staat de teller op 59 vrienden van het kasteel en €19.571,61 in giften en bijdragen. “2022 moet met de start van de effectieve werken aan het kasteel voor een nieuwe dynamiek zorgen waarbij er sponsors en bedrijven aangetrokken kunnen worden en activiteiten georganiseerd kunnen worden ten voordele van het kasteel.”, besluit Vlaams Parlementslid Allessia Claes. De gedeeltelijke heropening van het kasteel is voorzien voor eind 2024.